In het kort

• Chinese goederen zullen Europa overspoelen door de nieuwe Amerikaanse importheffingen, waarschuwen economen.
• Dat is goed nieuws voor Europese consumenten, maar slecht nieuws voor Europese bedrijven.
• Toch biedt de nieuwe Amerikaanse handelspolitiek ook kansen voor ondernemingen hier.

Voor het bedrijfsleven dreigt klap op klap: eerst de Amerikaanse importheffingen, daarna een tsunami van Chinese goederen die Europa overspoelen. Dat is het scenario waar macro-economen en retailanalisten voor waarschuwen.

Want doordat president Donald Trump nieuwe handelsbarrières heeft opgeworpen, wordt niet alleen het leven van Europese exporteurs moeilijker. Ook Chinese bedrijven moeten op zoek naar nieuwe markten nu het moeilijk wordt om producten in de Verenigde Staten af te zetten. Nu nog vertrekken er dagelijks talloze vluchten van China naar de VS, met vliegtuigen die volgepropt zijn met alles van kleding en speelgoed tot consumentenelektronica.

Luchtvracht piekt

Sinds woensdag, toen Trump de importheffingen afkondigde, heeft dit vrachtverkeer helemaal een vlucht genomen. Chinese fabrikanten en hun Amerikaanse afnemers willen nog snel zaken doen voordat de heffingen binnenkort van kracht worden. Het gevolg: de tarieven voor luchtvracht zijn de afgelopen dagen door het dak gegaan.

Dat alles gaat na deze week snel veranderen, is de verwachting. Dan lijkt het waarschijnlijk dat Chinese e-commercegiganten als Temu en Shein hun blik zullen richten op een andere grote markt: de Europese Unie. ‘Ze willen die producten blijven afzetten en binnenlands lukt dat niet. China is nog steeds een economie die draait op export. Dus dat moet ergens heen’, aldus Rico Luman, transporteconoom bij ING.

Vietnam en Cambodja

Overigens zijn het niet alleen de Chinezen die komen. Ook Vietnamese en Cambodjaanse ondernemers zuchten dadelijk onder fors hogere Amerikaanse importtarieven. Ook zij zullen dus kijken naar compensatie in Europa. ‘Een ding is zeker, de Amerikaanse heffingen gaan voor grote schokken zorgen. Iedereen gaat zijn handel en toeleveringsketens verleggen’, zegt handelseconoom Tristan Kohl van de Rijksuniversiteit Groningen.

Wat meespeelt is dat de Amerikaanse maatregelen de inflatie zullen opdrijven, niet alleen in eigen land. Door de verwevenheid van het internationale bedrijfsleven, zal het prijsniveau hier ook oplopen. ‘Dat zal Europese consumenten extra gevoelig maken voor goedkope producten, bijvoorbeeld uit Azië’, zegt Kohl.

Tegelijkertijd moeten we de zaken niet dramatischer voorstellen dan ze al zijn, waarschuwt retailanalist Olaf Zwijnenburg van Rabobank. Zijn punt is dat Chinese bedrijven de weg naar Europa al langer weten te vinden. Ongeacht wat er in Amerika gebeurt, zijn ze van plan hier nog veel groter te worden.

Temu’s tomeloze ambities

Zwijnenburg wijst daarbij op de tomeloze ambities van bijvoorbeeld Temu. Die Chinese onlinemarktplaats, nog geen drie jaar oud, zet nu voor ongeveer $60 mrd per jaar af in Westerse markten. De Rabobank-analist wijst erop dat Temu voor 2027 mikt op $300 mrd. Een groot deel daarvan zou sowieso in Europa moeten worden gerealiseerd.

Dit laat onverlet dat Europese bedrijven nu extra hard moeten werken om zich Chinese concurrenten van het lijf te houden, erkent ook Zwijnenburg. ‘Hun lage prijzen dwingen lokale bedrijven om in actie te komen.’

Wat volgens hem in elk geval niet gaat helpen is als bedrijven hier hun hoop vestigen op Brussel om op te treden tegen eventuele dumping door Aziatische bedrijven. ‘Europese wet- en regelgeving zal alles wel rechttrekken, maar gaat gepaard met ingewikkelde procedures en kost erg veel tijd.’ Hij wil maar zeggen: dan is het leed al geleden. ‘Vooralsnog wordt het er niet makkelijker op’, is ook Zwijnenburgs conclusie.

Er zijn ook kansen

Zijn er dan helemaal geen lichtpuntjes voor Europese bedrijven? Toch wel. Want er zijn, afgezien van de EU, ook andere alternatieve afzetmarkten voor rivalen uit China, Cambodja en Vietnam. Denk aan Zuidoost-Azië zelf. De intra-Aziatische handel groeit hard en dat biedt ook perspectief voor het Europese bedrijfsleven. ‘Iedereen moet op zoek naar andere markten. Dat geldt voor Chinese exporteurs, maar ook voor de Europeanen’, zegt handelseconoom Kohl.

Wat daarbij helpt is dat met name Amerikaanse bedrijven de rekening gaan betalen van Trumps handelspolitiek. Zij gaan meer betalen voor buitenlandse grondstoffen en halffabricaten. Hun eindproducten worden daardoor duurder en dat zal exporterende bedrijven uit de VS pijn gaan doen. Kohl: ‘Dit biedt Europese ondernemingen de kans om op de voorgrond te treden’.

Dat het Witte Huis niet alleen met importheffingen een andere koers is gaan varen, maar ook op onder meer klimaat- en defensiegebied, kan bedrijven hier eveneens in de kaart spelen. Europese militaire orders gaan al eerder naar Europese bedrijven en dat zal, volgens de Groningse econoom, wellicht ook gaan gelden op het vlak van digitale dienstverlening. ‘De vraag is: hoe betrouwbaar blijft Amerika?’

Lees het volledige artikel: https://fd.nl/economie/1550837/europa-staat-een-tsunami-aan-chinese-producten-te-wachten