Tekst: Christina Kwarten en Dylan van Bekkum. De Volkskrant. 16-10-2024.

Shein is de grootste onlinekledingwinkel ter wereld. Sinds kort verschijnen ook in winkelstraten outlets van het Chinese fastfashionmerk dat ‘veel te goedkope spullen van bedenkelijke kwaliteit’ verkoopt. Maar betwijfeld wordt of het echte Shein-winkels zijn.

Ima Shaista (48) haalt een babyblauw topje uit haar tas. ‘Schattig, hè.’ De Utrechtse retail medewerker heeft deze dinsdagochtend vrij en is aan het winkelen in de stad. ‘De kwaliteit is niet zo goed als die van bijvoorbeeld H&M, maar hij was toch maar 3 euro.’ Shaista heeft net de ‘Shein-outlet’ bezocht aan het Vredenburg aan de rand van het Utrechtse centrum. Ook in onder meer Den Haagen Arnhem zijn sinds kort winkels geopend die kleding verkopen van de Chinese fast fashionketen. Shein is vooral populair onder jongeren en geldt sinds 2021 als grootste onlinekledingwinkel ter wereld. Met een razendsnelle productie speelt het bedrijf in op de laatste trends die rondgaan op TikTok. De kleren zijn spotgoedkoop, voor een paar euro heb je een nieuwe trui, top of jas.

Weggooikleding

Dit soort ultra-fastfashionformules krijgt veel kritiek, omdat kleding vaak na een paar keer dragen alweer wordt weggegooid. En Shein is niet transparant over de werkomstandigheden in de fabrieken. Maatschappelijke organisaties claimen dat de makersvan de kleding te weinig betaald krijgen en dat het milieu zwaar te lijden heeft onder de massale productie. Waar Shein tot voor kort alleen online actief was, staan er nu tientallen rekken met kleding, gesorteerd op kleur, in een winkel in Utrecht. ‘Shein outlet’ prijkt op de clipboards met felgele A4’tjesboven de rekken. Een greep uit het aanbod: een witte trouwjurk voor 25 euro, een korte zwartwit-geruite broek voor 6 euro en een zomers jurkje van badstof voor 3 euro.

‘De aantrekkingskracht van Shein zit voor consumenten in het enorme gemak waarmee het bedrijf veel te goedkope spullen van bedenkelijke kwaliteit aanbiedt, aangejaagd door sociale media’, zegt Olaf Zwijnenburg, retailexpert van de Rabobank.

Zilveren hakken

Voor veel consumenten is de prijs doorslaggevend. Shaista shopt eigenlijk alleen in de uitverkoop. ‘Door inflatie en de hoge gasprijzen is het leven heel duur geworden.’ De consument wil blijven kopen. Ook Samira (29) is geslaagd bij de Shein-outlet. Ze heeft een paar zilveren hakken en een feestelijke jurk gescoord voor de verjaardag van haar zus. ‘Voor 30 euro heb ik een compleet nieuwe outfit. Je wilt er toch leuk uitzien.’

Ik probeer geen fast fashion te kopen, maar winkelen bij een goedkope zaak blijft verleidelijk

Eerder openden onlineplatforms als Amazon, Zalando en CoolBlue fysieke winkels. Shein zelf had tijdelijke pop-up winkels in onder meer Amsterdam en Antwerpen. Maar het is de vraag of de outlets die recentelijk zijn geopend, wel van het Chinese merk zijn, zoals de borden op gevels suggereren. Shein was dinsdag niet bereikbaar voor een reactie, maar liet maandag aan de Gelderlander weten dat ‘elke winkel in Nederland die beweert van Shein te zijn, op geen enkele manier geautoriseerd door of verbonden met ons’ is. Het plakkaat met de merknaam Shein op de winkel in Arnhem is inmiddels verwijderd, zo meldde de krant maandag.

Naamsbekendheid

Werknemers van de winkel in Utrecht die de Volkskrant sprak konden niet zeggen wie er achter de winkel zit. ‘Die winkels hebben niks te maken met Shein’, denkt Rabobank-expert Zwijnenburg. ‘Het zijn filialen vol goedkope kleding die alleen maar gebruik, of misbruik, maken van de enorme naamsbekendheid van Shein.’

Dat denkt ook shopaholic Tabitha van Leusden (21). De Utrechtse koopt vaak iets via de Shein-app, want ‘kleding van Shein is toch echt het leukst’, maar ze komt nu met lege handen naar buiten. ‘Ik denk niet dat dit echt van Shein is.’ Volgens Van Leusden wil de eigenaar ‘ouderwetse’ kleding verkopen met de bekende bedrijfsnaam.

Als Shein in Nederland zijn merknaam heeft geregistreerd, danmogen de winkels die naam niet gebruiken. ‘Gezien de plannen van Shein om naar de beurs van Londen of New York te gaan, neem ik aan dat de naam wereldwijd is geregistreerd’, aldus Zwijnenburg. Onduidelijk is of Shein juridische stappen neemttegen de winkels die de merknaam gebruiken.

Afschuwelijk

In de outlet blijft het publiek toestromen. Wilma Jansen (52) uit Kortenhoef stapt na vijf minuten alweer naar buiten. Ze is op zoek naar een leuke outfit voor een bruiloft, maar kiest toch liever voormode die wat langer meegaat. ‘Ik kan me best voorstellen dat mensen met minder geld aangewezen zijn op dit soort kleding.’

Ook Rosanne (53) is niet lang binnen geweest. ‘Afschuwelijk, het ziet er niet uit’, zegt ze over een nepleren jasje dat binnen hangt. Ze las vanochtend op RTV Utrecht over deze nieuwe zaak met de oproep om niks te kopen, maar ze is ‘toch nieuwsgierig’. ‘Ik probeer geenfast fashion te kopen, maar winkelen bij een goedkope zaak blijft verleidelijk’.