Tekst: Omroep Gelderland. 27-12-2024.

Op het raam van The Body Shop in het winkelhart van Arnhem leest Olaf Zwijnenburg op een A4'tje op het raam: "Sorry, deze winkel is permanent gesloten. We gaan je missen". De sectormanager retail van Rabobank was jarenlang betrokken bij tal van transities van winkelketens en merkt nu dat er iets loos is in winkelland.Veel winkels hebben faillissement aangevraagd en dat is niet onopgemerkt gebleven in de winkelstraten in Arnhem. Maar ook daar buiten. Dunkin' Donuts, Game Mania, Blokker, Esprit, Clarks, Bristol en The Body Shop: flink wat grote winkelketens met veel vestigingen sluiten hun deuren, schrijft de NOS.

Giftige cocktail

Sectormanager retail, Olaf Zwijnenburg voor The Body Shop in Arnhem.© NOSARNHEM

"Er is echt iets aan de hand", zegt Zwijnenburg. "Het is een giftige cocktail van inflatie, dalende verkoopvolumes en sterk stijgende kosten voor inkoop, personeel, energie, huren en het terugvorderen van de corona-belastingschuld." Voor een Blokker-pand met leegverkoop-posters zegt Zwijnenburg tegen de NOS: "Dit is extra pijnlijk. Een implosie van een echt winkelimperium. Met name voor alle werknemers is het tragisch.""In mijn praktijk merk ik dat de NOW, Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid zwaar drukt op bedrijven", zegt curator Bavo König. Deze tijdelijke maatregel biedt ondernemers financiële ondersteuning tijdens de coronacrisis. "Bedrijven willen veel geld lenen of een uitstelregeling bij de belastingdienst, dit zie je bij elk faillissement. Grote bedrijven als een Blokker zitten vaak ook al langer in de problemen en externe financiers willen er dan ook geen geld in stoppen."

Grote ketens failliet

Van de 4000 Nederlandse bedrijven die in 2024 failliet gingen, waren dat er 336 uit de detailhandel. Volgens de NOS stijgt daarmee het aantal faillissementen in de retail met 21 procent ten opzichte van vorig jaar, en dan moeten de CBS-cijfers van december nog komen.Die leegte wordt niet zomaar opgevuld. Uit onderzoek naar de winkelstraat door Locatus blijkt dat in de eerste helft van 2024 de leegstand in de winkelstraat toenam. Dat is daarna niet hersteld. Sinds 2010 is bijna een kwart van het totale aantal winkels verdwenen, blijkt uit onderzoek van Rabobank. Al sinds die tijd verdwenen 24.000 non-foodwinkels.

Consumenten

Toch geeft de consument wel degelijk geld uit. In 2024 herstelde de economie zich licht met dank aan de consumentenbestedingen. Dat herstel zet zich komend jaar door. Het economisch bureau van ING verwacht een economische groei van 1,3 procent. "De eerste helft van 2024 was de consument terughoudend, maar daarna zagen we groei van de bestedingen", zegt Gerarda Westerhuis, sectoreconoom retail van ABN Amro aan de NOS.Ook volgend jaar blijft de consument shoppen, is de verwachting. "In 2025 groeit de retail, maar niet onstuimig. Binnen de retail doen gezondheid en wellness het opvallend goed."Maar om de consument in de buidel te laten tasten, moet een retailer wel blijven innoveren, zegt Zwijnenburg. "Neem Blokker. Dat bedrijf was ooit heel vroeg met goedkope inkoop uit verre landen. Daardoor kon het enorm groeien. Toch heeft de winkel in korte tijd relevantie verloren." De huishoudketen kwam pas laat op gang met een webwinkel en huishoudelijke productgroepen kwamen ook bij concurrenten te liggen, schrijft de NOS.

'Bricks and clicks'

Olaf Zwijnenburg staat stil bij drie vrij nieuwe winkels naast elkaar: "Een hip brillenmerk, een roze juwelenketen voor jonge vrouwen en een zaak met casual chique mannenkleding. Drie voorbeelden die online begonnen zijn en nu stenen winkels openen. Ze weten via sociale media hun doelgroep te vinden en weten nu online en offline te combineren. Zij weten bricks and clicks naadloos met elkaar te verbinden."