Tekst: NVM Business. 26-11-2024. 

In deze tijden van grote transities in de sector is het wijs om vooruit te kijken, meent Olaf Zwijnenburg. De Rabobank ontwikkelde samen met onder meer brancheverenigingen en kennisinstituten een visie voor de retailsector richting 2040, inclusief de 'transitiepaden' daarnaar toe. Net zoals de retailmarkt momenteel niet meer te vergelijken is met de markt van 20 jaar geleden, ziet de wereld er over 20 jaar immers weer totaal anders uit.

Olaf Zwijnenburg: 'Retailers moeten zich voorbereiden op een grote impact van technologie en verduurzaming, terwijl schaarste aan arbeid, ruimte en grondstoffen op de loer ligt. Maar vergeet niet dat de retail ook in de toekomst een zeer substantiële bijdrage zal leveren aan onze economie én de vitaliteit van onze steden en dorpen.'

Ecosysteem met propositie

Met een huidige omzet van 60 miljard euro en meer dan 600.000 banen is de waarde voor de economie fors te noemen. Maar minstens zo belangrijk zijn binnensteden als kloppend hart van plekken voor ontmoeting en beleving. Olaf: 'Winkels vormen samen met horeca het kloppende hart van binnensteden en dorpskernen. Om die vitaliteit te verstevigen ook richting de komende decennia, pleit ik voor een samenwerking tussen gemeentes, vastgoedeigenaren en ondernemers. Zet centrumgebieden veel meer neer als ecosystemen met een duidelijke propositie. De binnenstad wordt dan niet langer puur ingericht als winkelgebied, maar in een functiemix met wonen, werken, recreëren, cultuur, zorg en dienstverlening.'

Grenzeloze wereld

Uitdagingen zijn er uiteraard ook volop. Denk aan de vergrijzing die leidt tot een nog krappere arbeidsmarkt. Ook de digitalisering zal nog veel verder doorzetten. 'In een wereld waarin vrijwel elke consumentenreis begint op de smartphone, is een naadloze omnichannel-klantreis essentieel', aldus Olaf. 'Door de steeds verder toenemende concurrentie van wereldwijde online spelers staat het verdienmodel van de sector onder druk.' Oplossingen ziet Olaf juist in digitalisering om de arbeidsproductiviteit te verhogen. Ook is digitalisering volgens hem het antwoord op het stijgende aandeel van de online omzet. 'Retailers zullen moeten investeren in een digitale strategie en een toekomstbestendig IT-fundament. Zet de klant centraal in een digitale, grenzeloze wereld.'

Nieuwe winnaars

De retailmarkt wordt bovendien steeds uitdagender door de verwachtingen van klanten, hogere eisen op het gebied van duurzaamheid en toenemende concurrentie, stelt Olaf.

Het omzetniveau zal door een groeiende bevolking richting 2024 in ieder geval blijven toenemen. De upside van transities is dat ze ook kansen bieden, bijvoorbeeld voor nieuwe ondernemers met bijzondere concepten. Hoe uitdagend de komende decennia ook zullen zijn, Olaf is vooral positief. 'Er zullen altijd kansen zijn en er zullen altijd nieuwe winnaars opstaan in de retail. Denk aan de omzet die significant blijft, hoewel niet alle ondernemingen overeind zullen blijven en het aantal fysieke winkels zal blijven afnemen. De retailers die overblijven hebben een steeds grotere sociale meerwaarde in dorpskernen en stadscentra. Ook dat blijft onverminderd een belangrijke functie van retail.'