Door Jos Voss en Olaf Zwijnenburg
Sectorspecialisten retail en groothandel Rabobank

Geen tijd om deze blog te lezen? Ga direct naar:

Retail en groothandel in het hart getroffen door corona

Het coronavirus is momenteel het belangrijkste issue voor de retail- en groothandel. In deze update gaan we daar uiteraard op in. Daarnaast laten we zien dat er ook in deze uitdagende tijden nog kansen zijn. Dit werken we uit in een aantal onderwerpen:

Als klanten massaal thuisblijven vanwege de coronacrisis, zijn er toch mogelijkheden om omzet te blijven maken;
Niet alleen de retailsector staat onder druk, ook de non-food groothandels ervaren de gevolgen van corona;
De combinatie van winkels en online biedt kansen via diverse businessmodellen;
Winkelgebieden moeten flink aan de slag om ongunstige trends te keren;
Retailers die leren denken als een mediabedrijf kunnen nieuwe verdienmodellen ontwikkelen.

Coronacrisis: hoe blijf je omzet maken?

Het coronavirus treft de non-food detailhandel ongekend fors met een enorme vraaguitval, gigantische omzetdalingen en een ernstige liquiditeitscrisis. De sluiting van winkels betekent direct nul inkomsten terwijl de vaste kosten wel doorlopen. Het lukt de online winkels helaas niet om deze forse fysieke omzetdaling op te vangen. Uitstel van aankoop blijkt namelijk vaak afstel: de consument heeft momenteel andere prioriteiten. Zonder extra hulp vanuit o.a. de overheid gaan veel winkels failliet.

Hoe blijf je toch omzet maken?

Elke klantreis begint mobiel. De minimale eerste stap is een goede website die volledig responsive is en zo goed werkt op laptops, tablets en mobiele telefoons.
Het simpel plaatsen van foto’s van producten of diensten met een prijs is een goede eerste stap als simpele vorm van een webshop.
Lokale acties en bezorgingservices die niet alleen door individuele retailers, maar juist gezamenlijk als stad of dorp worden opgezet om de lokale gemeenschap en samenwerking te versterken.
Alles op alles zetten om zoveel mogelijk omzet (cash) te verdienen via bijvoorbeeld aanbiedingen, dagdeals, betaal en krijg later -vouchers, personal shopping afspraken en verantwoord open blijven met strenge focus op de hygiëne-maatregels en RIVM richtlijnen.

Lees ook onze recente Retail Update die volledig in het teken van de coronacrisis staat.

"Winkels vormen samen met horeca het hart van de aantrekkelijkheid, vitaliteit en leefbaarheid van binnensteden. Met gesloten winkels klopt dat hart niet.

Ook non-food groothandel sterk onder druk

Hoe groothandels geraakt worden door de coronacrisis is afhankelijk van de eindmarkt. Als tussenschakel is de groothandel tenslotte volledig afhankelijk van de uiteindelijke vraag naar producten. Groothandels die leveren aan supermarkten kunnen nu een plus laten zien. Groothandels die afhankelijk zijn van de horecamarkt hebben daartegenover te maken met forse omzetdalingen. Ook groothandels in non-food retail zien hun omzet flink dalen omdat veel winkels dicht zijn.

Groothandels die ook rechtstreeks zakendoen met consumenten kunnen negatieve effecten deels opvangen. Naast een teruglopende vraag kan vertraging van de supply chain een probleem zijn voor groothandels. Alternatieve inkoopmogelijkheden kunnen dit probleem beperken.

Lees meer over impact van de coronacrisis

Combinatie van online en fysieke winkels biedt kansen

De combinatie van web en winkel is hét antwoord van fysieke retail op de groei van de online giganten en platforms en de reddingsboei voor zelfstandige winkeliers.

Wij zien vier oplossingen die voordelen bieden voor zowel de retailer als de klant:

Ship-from-Store: zet je winkel(s), voorraad en medewerkers in om online orders te leveren aan je klanten;
Buy Online and Pick Up in Store (BOPIS): gebruik online en je winkelnetwerk en laat de klant het zelf ophalen.
Check & Reserve: laat klanten artikelen online reserveren om in de winkel te zien, te passen, te voelen en ervaren. En dan hopelijk te kopen.
Platforms: zorg dat je zichtbaar bent op andere websites of platforms om zo je bereik te vergroten.

De kansen van deze oplossingen kunnen beter benut worden zodra de propositie kristalhelder en de digitalisering beter op orde is. Lees meer over de kansen.

Winkelgebieden moeten flink aan de slag om de crisis door te komen

De leegstand liep al op en de piek van 2015 was al in zicht. De coronacrisis zal bijdragen aan nog meer leegstand. Locatus schatte het risicoprofiel (de kans op leegstand) van panden zelfs voor de coronacrisis als hoogste in de afgelopen 10 jaar. Naast structurele trends zoals urbanisatie en de ontwikkeling van online winkels, is er vaak een kwaliteitsprobleem in winkels en winkelgebieden.

Wij zien diverse kansen voor winkelgebieden:

Run het centrumgebied met verdergaande bevoegdheden als een bedrijf en zorg voor centrale regie;
Maak vanuit een duidelijk profiel en onderscheidend ‘verhaal’ rond het centrumgebied duidelijk waarom de klant juist ‘daar moet komen;
Breid de samenwerking tussen retailers, vastgoed en gemeenten uit met andere partners (onderwijs, cultuur, media) zodat er meer mensen worden verleid tot een bezoek en beloon de samenwerking via financiële prikkels.

Lees meer over nieuwe impulsen voor winkelgebieden.

Retailers moeten leren denken als mediamerk

Er zijn kansen om nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen voor retailers die leren denken en handelen als mediabedrijf. Zo zien we de volgende kansen:

Winkels kunnen een sterk mediakanaal zijn voor merken omdat ze voor klanten een onvergetelijke ervaring opleveren, vooral via de service van het personeel en de ervaring van de winkel. Daarmee zijn winkels een betere manier om merkbekendheid te geven, ten opzichte van advertenties.
Mediabedrijven kunnen klanten en content toevoegen aan de propositie van retailers waardoor de krachtige driehoek Klanten-Content-Retail ontstaat. Een goed voorbeeld hiervan is vtwonen. Zij combineren het tijdschrift met een tv-programma, eigen collecties en off- en online samenwerkingen. De driehoek is ook toepasbaar voor winkelgebieden.
In plaats van samen te werken met mediabedrijven, kunnen retailers ook zelf content produceren. Zij worden daarmee zelf uitgever en bouwen daar een verdienmodel omheen. Albert Heijn is een goed voorbeeld met Allerhande (oplage twee miljoen, 4,5 miljoen lezers). Het fysieke magazine is uitgebouwd tot een multimediaal platform, inclusief een app, video’s en social media.

Deze blog verscheen ook op rabobank.nl